مراسم عروسی

0
عناصر ناملموس
عناصر ناملموس
افزودن به علاقمندی ها

اضافه کردن مورد به لیست دلخواه نیاز به یک حساب کاربری دارد

1386
توضیحات

مراسم عروسی

این مراسم در بندر کنگ همانند سنت های گذشته اجرا می گردد و تنها تغییرات جزئی صورت گرفته است و بسیار جذاب و دیدنی می باشد. این مراسم همراه با موسیقی رزیف اجرا می شود و با رقص و پایکوبی های سنتی همراه است.

امروزه برپایی مراسم ازدواج درمیان بندر کنگ تا اندازه ای مانند رسم سال های پیشین است. اگر چه به دلیل تغییر وضعیت اقتصادی، به جای مراسم هفت شبانه روزی عروسی، به برنامه ای سه روزه بسنده شده است، اما هنوز پایبندی به سنت ها در آن مشهود است. ازدواج در بندر کنگ دارای مراحلی نظیر، خواستگاری، مراسم عقد، مراسم حلقه، ساخت حجله،خندغ، مراسم حنابندان،مراسم روز اول عروسی، مراسم روز آخر عروسی، مراسم شب آخر، مراسم شب کنگی، مراسم شو دختی، مراسم شو مردنه، مراسم سرا خوانی و هفت شبی می باشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

مراسم از زمانی شروع می شد که یکی از بزرگان خانواده ی پسر برای خواستگاری دختر نزد خانواده ی وی می رفت. پس از چند روز که پاسخ مثبت خانواده ی عروس اعلام می شد، بزرگان خانواده ی داماد با حلقه ی انگشتری به همراه ساعت و طلا به خانه ی عروس می رفتند. در همین روز درباره ی مهریه و تعداد لباس های عروس توافق می شد.

اجرای مراسم عقد بدین صورت است که پدر داماد از مردان اقوام و آشنایان دعوت می کند تا در مراسمی که در منزل پدر داماد برگزار می شود حضور یابند و پدر عروس نیز افراد را برای مراسم دعوت می کند و بدین صورت مراسمی مردانه را تدارک می بینند. پدر داماد از شیخ شهر هم به عنوان عاقد مجلس دعوت می کند. پیش از مراسم شیخ تلفنی یا حضوری با عروس صحبت می کند و موافقت وی را از زبان خودش می شنود و سپس داماد روبه روی پدر عروس می نشیند و دست در دست او تعهداتی که شیخ می گوید را تأیید می کند و سپس خطبه عقد توسط شیخ در مجلسی مردانه خوانده می شود.

بعد از مراسم عقد، داماد به همراه مادر و معمولا اقوام خانم درجه اول ، مقداری از میوه و شیرینی مراسم را به همراه خویش به منزل عرویس می برند وداماد در کنار عروس خود قرار می گیرد. سپس رسم بر این است که خانمی که با داماد محرم است، پس از دعوت عروس و داماد به نشستن در سه حرکت، سر عروس و داماد را به هم می زند و سپس عروس و داماد حلقه های یکدیگر را می پوشانند و خانم ها بر سر آنها پول می ریزند و برای آنها آرزوی خوشبختی می کنند.

ساخت حجله: طبق سنت و فرهنگ رایج در بندر کنگ، اتاق عروس و داماد که معمولا در منزل پدر عروس تعیین و تزیین می گردد حجله( در گویش محلی به آن چله می گویند) نام دارد. که برای تزیین آن ترجیحا از آیینه، گلدان، سجاده، پارچه های زربافت به همراه اشیاء رنگی و فانوس های زرق و برق دار و چراغ های چشمک زن و … استفاده می شود و همچنین در سقف آن نیز تزئینات جالبی به کار می رود که تمامی آن کارها را افراد، با سلیقه ی خویش انجام می دهند و سعی می کنند با توجه به بزرگی و کوچکی اتاق، تزئینی متفاوت و منحصر به فرد را برای زیبایی حجله به کار برند. مهلت ساختن و تزیین حجله تا قبل از شروع اولین روز عروسی است و پس نصب آیینه ها و تزئینات دیگر توسط مردان، بقیه ی کار ها به خانم ها واگذار می شود تا پشتی ها و تزیینات جزیی و ریزه کاری های دیگر را انجام دهند. بر طبق عرف، چون حجله در منزل عروس ساخته می شود، عروس باید از دیدن حجله اجتناب نماید.

خندغ به خانم یا خانم هایی گفته می شود که از جانب مادر عروس یا مادر داماد و به نیابت از آنان مأموریت دارند که به در تک تک منازل بروند و مردم شهر را به ضیافت عروسی دعوت نمایند. این رسم کم کم جای خود را به دعوت توسط کارت یا تلفن داده اما هنوز هم اقوام نزدیک با مراجعه ی حضوری دعوت می شوند.

دو روز قبل از شب زفاف بر روی دست و پاهای عروس حنا گذاشته می شود. از این زمان عروس در حجاب فرو می رود و دیگر به جز افراد خیلی نزدیک کسی او را نمی بیند. اجرای این مراسم به این صورت است که عروس خانم لباسی سبز به تن می پوشد و با چادر و شالی سبز صورتش را می پوشانند و در اتاقی از اتاق های خانه ی پدر، تشکی برای او پهن می گردد و عروس بر روی آن می نشیند و سپس و سپس بر کف پای او حنا می گذارند  و پدر عروس بر سر او پول می ریزد، دختران هم با جمع آوری مبالغی به عنوان تبرک به هلهله و پایکوبی می پردازند. این نوع حناگذاری به حنا دزدی معروف است و حنابندان اصلی در شب بعد انجام می شود.

در روز اول عروسی معمولا اقوام درجه اول عروس و داماد جمع می شوند و به رقص پایکوبی در دو مجلس جداگانه می پردازند و مردان به هیپ وجه وارد مجلس خانم ها نمی شوند و ساز و دهل و موسیقی چاشنی این مراسمات می شود.

در روز آخر عروسی از صبح در منزل عروس مراسم مولودی زنانه اجرا می شود و و قبل از اذان ظهر این مراسم به پایان می رسد و با میوه، خلوا و قهوه از زنان پذیرایی می شود و سپس مدعوین به صرف غذا می پردازند. و در عصر روز عروسی و درمنزل داماد ، مراسم حمام داماد اجرا می شود. بدین سان در زمانی که داماد در حمام است گروه ازواکنان در کوچه به اجرای مراسم می پردازند. این مراسم به شکلی است که گروه لباس سفید بلند به تن دارند و در کنار یکدیگر و در حالی که دست به کمر یکدیگر گذاشته اند، می ایستند و به صورت موزون در حالی که اورادی را می خوانند با حرکاتی جالب و هماهنگ عصاهای خود را به حرکت در می آورند. افراد دهل زن نیز به مراسم شادی خاصی می بخشند و در ضمن شخصی هم در بلندگوی دستی ، جملات نامفهوم اما موزونی را قرائت می کند و بقیه این جملات را تکرار می کنند. به این مراسم  سنتی  که جزو میراث غنی فرهنگی این منطقه است ازوا می گویند. پس استحمام نیز این مراسم ادامه داشته و از میهمانان با شربت پذیرایی می شود.

پس از صرف شام در منزل داماد طبق موعدی که در کارت تعیین شده مراسم مولود خوانی مردانه برگزار می شود. یکی از مراسمات مهمی که در عروسی ها و جشن های مردم کنگ جایگاه خاصی دارد مراشم رزیف است که در آن ترانه های آفریقایی در کنار آهنگ های محلی و عربی خوانده می شود. در اثنایی که در منزل داماد مراسم مولود خوانی برگزار می شود، در منزل عروس جشن باشکوه زنانه بر پاست. بعد از صرف شیرینی ، در واقع وقت بردن داماد به خانه ی عروس می رسد.گروه رزیف پیشاپیش حرکت می کند و داماد با دو ساق دوش پشت سر آنها به سمت منزل عروس می رود. و در منزل عروس ، زن ها به داخل و پشت بام می روند و فضا را برای ورود مردان خالی می کنند. به محض رسیدن گروه رزیف به در خانه ی عروس طبق رسم و سنت داماد را به حالت دو وارد منزل عروس و به حجله داخل می نمایند. و سپس گروه رزیف در کوچه به نواختن ادامه می دهد و مردان به بازدید از حجله می پردازند و تا پایان رزیف این کار ادامه دارد و بعد از آن عروس را با دستمال بازی به حجله می برند و سپس مشاطه که کسی است که عروس را راهنمایی میکند حجله را از افراد خالی کرده انگشت شصت پای عروس و داماد را به هم می بندد و با شربت می شوید که بذر محبت را در دل آنها بکارد و لیوانی از شربت به آنها می دهد تا بنوشندوبه این ترتیب مراسم عروسی پایان می پذیرد. سه شب پس از عروسی  ، به شب کنگی معروف است. نام کنگ برگرفته از خرمایی مخصوص است که جوشانده و خشک می شود و در گذشته به همراه نقل و بادام بر سر عروس و داماد می ریخته اند. مشاطه عروس را به شکل خاصی آرایش می کنند وعروس می باید کاملا مملو از طلا باشد و داماد در حجله با لباس دامادی در کنار عروس می نشیند و بعد از آن با پک هایی از کنگ و بادام و شیرینی و با آداب و رسومات خاصی از میهمانان پذیرایی می شود و این شب به پایان میرسد.

مراسم شو دختی چند شب بعد از شب کنگی انجام می شود و کاملا زنانه است . به دیدار عروس می روند و به رقص و پایکوبی می پردازند و به او هدیه می دهند. در این شب که معمولا در شب پنجم اجرا می شود مجلس کاملا مردانه است و آنها به داماد هدایایی می دهند. و در آخر مراسم سرا خوانی و هفت شبی، که در هفتمین روز عروسی برگزار می شود و دعوت عروس به منزل مادر شوهر می باشد و مراسمی شبیه شب کنگی انجام می شود. مادر داماد مراسم مولودی تدارک می بیند و مادر عروس نباید در این مراسم شرکت کند.

گالری